Tuhaagahat Tuhaqtittijit Havagvia

COVID-19 Qalagjuarniq GN Nutaaq Ilitturipkaidjuti - mii 4, 2020

Kingulirmik nutaanguqtiqhimajuq Hivulliq, Qiqaijarluarvia 4, 2020

Hivuliqtiup nutaaq ilitturipkaidjutaa:

Ublukkut. Piqangituq hadja anniarutmik COVID-19 Qalagjuarniq Nunavunmi. Ipakhani havainirmi ihivriuqhidjutaa naunaiqtaujuq aanniarutaitturuuq.

Amigaittut iuit qujattaqpiaktut, tama inuk uqiglijutut ilittuq, ilaruhiillu nunaqaqtullu Mittimatalingmiut. Apiriniaqtara Dr. Patterson uqattiaqulugu havaqatingillu qanuqtut naunaiqhijakhanik tamna ihivriuqhidjutaa inuup aannianrutiqangittuq ihuittumik aanniarnahugijaujuq, atuqtaujullu naunaiqtitaujuq.

Ublumi, atauttimun amigaitilaanginni inuit ihivriuqhiqtaujun ublumimun unaujuq 703. 266 inuit tadja huli ihivriuqhiqtaujun imaalu 437 inuit ihivriuqhiqtauhuiqtun.

ATuhaqtitijunga ippakhani havainirmi, kinaliqaak Munavunmiutaq nunaqaqtuq inmigut aullaqhimajuq hilataanut Nunavunmit inguani Qiqaijarluarvia 7 imaalu utirumagumi akiliqhijukhaujuq 14-ni ubluni avalingarvikhamini itiqtirvingmi tingmivikhamingnut taimaaqtitauhimajut nutqaqtitaukjpata aullainarialaqivikhamingnut. Aanniarviliaqtunut Tingmidjutikhainut inuit akiliqhijukhaittut.

COVID-19 Qalagjuarniq aallanguutiqpiaktuq inuuhiptingnut hunatigulluuniit, tadja aallanguqpalliajut nalunakhutiklu. Amigaittut inuit aujami halitirvikhaptingnik upalungaijaihimaittugut.

IKavamatkut munarijaringittat akiliqtuilutik avalingarvikhanik itiqtirvikhanik inungnut aullarumajunut uqaudjauvakkaluaqtitlutik taffumanga Atanilluaq Nunalaani Aanniaqtailinikkut Havakti aullaqujaungittutik. Tamapta munaqhijukhaujugut ikajurahuarluta aannialiqtailinahuarutikhanik Nunavunmi.

Avaliingarvikhat itiqtirviit akiliqhivaktut avatqumajuik imaatut $2 million ublumimut. Aanniaqtailinahuaqtitluta taffuminga aanniarunmik COVID-19 Qalagjuarniq Nunavunmi, ihumagijakhavut ma]niliqtuutikhavut tingmitit aulapaidjutikhanut, pinahuarutikhanik ihariarijaujuaktunik atuqtaujukhanik, imaalu maniliurutikhaqqut nauhimmaariangani.

 

Atanilluaq Inungnun Aanniaqtailinikkut Havaktimin nutaanik-ilitturipkaidjutit

Tadja, tuhaqtitumajatka Nunavummiut ihivriuqtaudjuhiit naunaiqtauhimajut taffuminga aanniarunmik COVID-19 Qalagjuarniq ihuittumik naunaiqtauhimajuruuq aanniangittuq inuk. Taimatut tukiqaqtuq hivulliqpaamik ihivriuqtaudjutaa takunnaqtuq COVID-19 Qalagjuarniq aanniarnahugijaujuq, ihivriuqtauffaarami imaalu qaujihaqtaffaarutat naunaiqhijut aallamik aanniangitut taffuminga aanniarunmik COVID-19 Qalagjuarniq Mittimatalingmi.

Kinguagut uqaqhimajunga, qaujihaqtauvaktut qaujihautigijait nakuuqpiaqtuqangittut. Ilangit itqumangittumik aanniarutiqarnahugijut imaaluuiit itquumangittumik piinnahugijut. Naunaijautingit pidjutait imaalu ihumaliuqtut ihuaqtunik qanuriliurutikhainnik atuqtakhanik, ihumagijavut aallatqiiktunik naunaitkutikhanik, kittut ihivriuqtauniinut pidjutait atauhiinaujuq. Qajaginahuaqpaktugut.

Qaujihaidjutait ihivriuqhidjutait ilaujut atuqtakhanut naunaiqhitikhavut nutqaqtinnahuarutikhanik hiamittailinahuarutikhaniklu COVID-19 Qalagjuarniq aanniarunmik. Ilaani ihivriuqtaudjuhiit ihuittumik naunaiqtaudjuhiit pivaktut ilaani,kihimi langit atuqtauniit (inungnut aanniarviinni munaqhiti, kitkunik nungnik aktuqtauhimajut, qun'ngiaqtaudjutikhait) naunaiqhihimaittut aalllanik aanniaqtunik COVID-19 Qalagjuarniq aanniarnahugijaujuq.

Naunaitkutikhait hailijunut ilaujut:

  • Inuk ihivriuqtaujuq ahianut Mittimalingmit aullaqhimaittuq qangaraalungmit.
  • Naunaiqhingittugut aktuqtauhimajaklhanik aanniarutiqaqtumik taffuminga COVID-19 Qalagjuarniq.
  • Nalvangittugut aallanik aanniarunniktumik taffuminga COVID-19 Qalagjuarniq Mittimatalingmi.
  • Ilitturingittugut amigaigjuumijakhaita puvvakkut aanniaqtunik.
     

Pidjutigiplugit tamaita qulaaniittut ukpiruhuktugut tamna inuk Mittimatalingmi aanniangittuq, aanniarutiqangitturlu taffuminga COVID-19 Qalagjuarniq. Taimaittumik, amirakhurnikkut havaqatigiiktut nutqarnialiqtut havauhiminik Mittimatalingmi imaalu ilaujut havaqatigiiktunut upalungaijainialiqtut hivunirmi aullaqtitauvikhamingnut. Tamaita avikturnianni atuqtaujut ataani Inungnun Aanniaqtailinirmun Qilamiurut pitqujaujut huli atuqtauhimaaqtuq.

Kihimi, aallat munaqhidjutikhangit naunaiqtauhimajumut Mittimatalingmi aanniarnahugijaujumut COVID-19 Qalagjuarniq iniqtut. Atuiqtauliqtukhaq, tingmitikkut aullaqtukhat Mittimatalingmi aallanillu Nunavunmi nunallaani aullaqtaalirmijut, imaalu nunangani pittailijaujut havauhikhait kivgaqtuidjutikhaillu Mittimatalingmi aulaffanginarialaqijut.

Ilaupluni Nunavut Kavamangani (GN) havagutainni hapumminikkut Nunavunmiunnik uumannga aanniarnmik COVID-19 qalagjuarniq, GN-kunni Havagviit atuqtipkaliqtait hapkuat:

Havagviat Aanniaqtailinikkut

COVID-19 Qalagjuarniq Hivajautaa unalu inmikkut-ihivriurnikkut ikajuutikhat

Inuk kituliqaak ihumagumik akuktauvaktun Qalagyuarniq-19min uqaqtauyut hivayaqtauyakhait COVID-hotline uvani 1-888-975-8601 talvuuna 10mi ublaami 6mun unukpak, ilitugipkaklutiklu nunalaani munarhitkut qilaminuaq, talvuuna qilaminuaq anilimaiqtukhauyut 14nik ublurnik.

Kinaliqaak pittaaqtuq qaritaujakkut inmingnik qaujihaqtaaqtut qaritauijakkut ingmingnik naunaijautikhanik atuqtakhamik nu.thrive.health

Qaffiujun

Tamatkiutit (Tamaita Avaliingarnirni Najurviinni)

Tingmijuq Qanurittuq

Inuit Avaliingaaqtitaujun talvannga Qiqaijaluarvia 3

Taaktiliaqnikkut Tingmidjutit

187

Inuit inmikkuuktut

125

Attautimun

312

Tingmijut utiqtun naunaikutit:

Aullarvia Ublua

Amigaitilaangin Tingmijun Avaliingarvingnin

May 3

14

May 4

58

May 5

11

May 6

17

May 7

23

Ihariagijauqpiaqtuni Havaktini Tukhirutin

Talvanga Qiqaijaluarvia 3, pilik 840 tukhirutinik, 643 taapkuat ihariajijauqpiaqtunin havaktinin tukhirutiujun.

Tukhirutini Qanurittuq

#

%

Angiqtaujun (ilaujun ihariagijijauqpiaqtun ihariagijaulluangittullu)

698

83,1 %

Qingijaujun

100

11,9 %

Ihumaliuqtaujukhan

42

5 %

Attautimut

840

100 %

Aulahimaaqtun havagutit:

Pidjutikhat aanniaqtailinikkut munaqhitikhanik havagutit aullajunaittut hailihimaarniaqtut tamainni nunallaani 7-ni ubluni havainirmi. Tamaita amirakhuutaungittut takujaujumajut naunaijaqtauvangniaqtut ubluq tamaat. Qilamik piyaanirit qilamiurnikkut aaniaqjuaqtunun aanniaqtilinirmun munaqhijut kivgaqtuutait aulahimaarniaqtut piinarialgit 24ni ikaarnirni ubluni, 7ni ubluni havainirmi. Tamaita inuit apirijaujut hivajaqujaujut munaqhiliaqtinnatik.

  • Iqalungni, inungnut aanniaqtailitikhat, amigakhuqtunut igluangat unalu aanniaqtunik ihivriuqhirvik angmaqhimaniaqtuq.
  • Nutarannuanik ihivriuqhirviit, hingaijunik ihivriuqhirviit ukuallu kapuqhirniq havautikhat ikajuutikhanik aullahimmaarniaqtut huli tamainni nunani Nunavunmi.
  • Taaktit nunallaanut aquivangniaqtut huli. Una pilimaitpat, tiviikkut uqaqatigiingniaqtut hivayautikuluuniin.
     

Ihuaqhaqtauhimayut kivgaqtuutit:

Upautidjutikhatit munaqhitkunni kinguvaqtitauyut, una pidjutauyuq upautidjutikhat hivayautikuungniaqtut upautilutikluuniin.

Aanniarviliaqtunut tingmidjutikhainut ikigliyauyut haffumuuna qilamiurnikkut tingmipkaqtauyunun. Aaniniaqtut inuit uqaudjauniaqtut hapkuninga aallanguqtauniinnik imaalu ilauniaqtut uqautaulutik.

Iqaluingni, aanniarviup ahiani ikayuqtauyut nutiqtauliqtut tamaita upautidjutikhat uvalu havaliqhugit upautidjutikhat. Ihivriuqhivikhangit ihivriuqtauyukhanik auktaqtauyukhat ukuallu Iksuliirhiqtut uvani QGH ikikliyuumiqtut kivgaqtuutait. Tamaita ihivriuqhirvikhait kinguvaktitaujut.

MHA nuutiqtait hivajautikkut naunaiqhitikhait imaalu ikajuqhirvikhainnik ilanginut aanniaqtunut. Ihuaqhariiqhimajut ihivriuqhirvikhait havautikhamingnik aikhirvikhaiinnik imaatullu havautituqtitauvikhait aallajunaittut aallangulimaittut. Ayuqhaliliqpallaruvit, munaqhiliadjavutit. Aimaviinnut pulaaqtauviit havautituqtitijaqturlutik havaktauniaqtut naunaiqtauvaglutik atauhillaanik qanurinniinnik.

Umikhimaniaqtun/Nutqaqtitauniaqtun/Aulahimaitun Hadja kivgaqtuutikhainnik:

Amigakhuutaujuinnait kiguutaijaqtit kivgaqtuutikhait tunijauniaqtut tamainni Nunavunmi nunallaani qakugu tuhaqtitauffarniaqquhi.

Aallangajut ihivriuqtauvikhait taimaaqtitauhimajut. Havaktauliqtut naunaiqhiplutik nalliit aanniaqtut inuit takuujaujukhat hivajautikkut/Naunaijaqhimajut munaqhijauvikhait.

Tamainut aullariaqangitkumik tingmitikkut ihumaliqinikkut aanniaqtunut inungnut llagiiktunullu taimaaqtitaujut. Tamainut aullariaqangitkumik tingmilutik ilamingnun pulaaqtitauyut aanniaqtunun munariyauyunun taimaaqtitauyut.

Pulaaqtiqalimaittut hivitujumut iglugijaujunni iNunavunmi – Munarihimmaaqtauviitlu Igluqpangmiuyut (CCCs) umanillu Inirnikhat Aimaviit.

 

Nunavunmiut inuuhiit ikajuqtigiiktumik munaridjutivut! Itqaumaluhi: uaqlugin algatin qaangillu hunavaluit, inuqarnirmi ahiqpaniitpaklutin, naalaklugit uqautidjutait anniaqtailinikkut havaktinin, aihimalutillu aannialaqiguvin.

Aallanun atqtillugu una makpivia

Una makpirvia ikajuutauva?

Quana uqaqvigijatin Nunavut Kavamanga 

Tujuqtailutin qajarnaktunik inmiluunniit naunaijautinik, taapkuningalu (kiqliqanggittut): social insurat nampainnik, anniviit, naunaijautaitlu aadla inuit, aanniaqtailirnirmunluunniit naunaijautinik.  Tujuinnaklugu naittumik naunaijautimik ihumagijarniq ihumaaluutigijarniqluunniit qanuqlu uqaqvigittaaqtarniq. Naunaittiarniaqtaqqut ihuatqiaq inungmik uqaqvigijarnik naunaittiariami naunaijautinik kiuttaagumiklu apikkuutirnut ihumagijarnikluunniit.