Tuhaagahat Tuhaqtittijit Havagvia

COVID-19 GN Ilitturipkaidjutit - May 1, 2020

Kingulirmik nutaanguqtiqhimajuq Tallimiut, Qiqaijarluarvia 1, 2020

 

Hivuliqtiup nutaaq ilitturipkaidjutaa:

Ublukkut. Ilitturijut atauhirmik aannialiqtumik COVID-19 Qalagjuarniq Nunavunmi.

Ublumi, atauttimun amigaitilaanginni inuit ihivriuqhiqtaujun ublumimun unaujuq 602. 196 inuit tadja huli ihivriuqhiqtaujun imaalu 406 inuit ihivriuqhiqtauhuiqtun.

Amigaqhuuitiqaqtumik havaqatigiiktut ikajuqtiujut tikihimaliqtut Mittimatalingmut ippakhaq, havaqatigiplugit unnaguraluakhutik aannioaqtailinikkut havaktingit nunagani naunaijarahuaqhugu kittunik inungnik qaniglklihimajakhanik, havakhutiklu munarinahuaqhugit idjuhianik munaqhiplutiklu aannialiqtumik imaalu hiamittailinahuarut ikhanik/kajkuumilarnahuarutikhaniklu hiamittirnaittumik COVID-19 Qalagjuarniq.

Tuharunaqhijutit, Uqaqti Maligaliurvingmi nutqaqtitijuq Upinngami katimavikhanik maliqaliuqtit ublumi. Naunaittiarumaguvit qanuqtut naunaittiaqhimajnik maligaliurviup haauhikhanik halihungujut Maligaliurvingmit.

Aullaqtirlutik May 7,kitkutliqaak Nunavunmi nunqaqtut aullaqtut avikturniannit imaalu utirumalirumik akiliqhijukhaujut inmingnik 14-ni ubluni avalingarvikhamingnik itiqtirvikhamingniklu, niridjutikhamingniklu. Aanniarviliaqtunut Tingmidjutikhainut inuit akiliqtauhungujut valingarvikhanik itirtirvingni inuk inminik akiliqhijakhaittuq.

Puiguqtailuhi uqaudjaujugut aullahakhaitkupta tingmitikkut aullaqujaungittugut hilataanut avikturnianit qitiqqungmat Qqiqaijalirvia. Atulirniaqtuq aqaguani, akiliktakhainnik inungmut avaliavalingarvikhanik itiqtirvingmi inuup inminik akiliqturniaqtait tingmitikkut aullarumagujunut hilataanut Nunavunmit, pitqujingitkaluaqtitlugu taffumanga Atanilluaq Nunalaani Aanniaqtailinikkut Havaktimit (CPHO).

Akiliqtakhaa atauhirmut inungmut igluarmi imaatut aktigijumik $2,100 14-ni ubluni avalingarvikhamingnik itiqtirvikhamingnik hivitunianik, imaatullu aallanullu atauhillamut ilagiinut ilaujumut igluarmi akiliqtakhat $1,050. Hapkuat akikhat akiliqtaujariiqtukhat hivuagut tikitkumik avalinngarvikhamut itiqtirvingmut.

Ilihimangittugut qakugu Nunavutim tingmitikkut aullaqtailijauniat nutqarniariakhanik, tadja uqaudjilimaittugut avaliingarvikhat itiqtirvingni maliqajakhaikvikhanik. Kinaliqaak aullarumi Nunavunmit ihumagijakhat hamna.

Naunaittiarutikhat talvuua nutanngurniagut tuhaqtitauniaqtut uimaalu naunaijattiaqhimajut tingmitikkut aullarahuanut uuktuqqata utiffarutikhamikngnik avikturnianut

Umiktirutikhamnik ublumi, apirijumajatka Nunavummiut uqarihuirlugit itqurniarahuarlugit inungmut inungnutluuniit (s) aannialiqtut COVID-19 Qalagjuarniq, qanuqtutluuniit tamna aanniarut tikittaakhanik nunaganut. Takuvaktunga itquumangittunik titiraqhimajunik ihuiguhuutaujuniklu inungnun tuhaumapkaitjutinin taffumuuna. Titiraqtauhimajut itquumangittut. Kangiqhidjutikhangit COVID-19 Qalagjuarniq Nunavunmi tuhaqtitaujukhat titiraqtaptingni nutaanik ilitturipkaidjutini, taffumanga Dr. Patterson,imaalu qaritaujakkut qaritaujakkuurutiptingni.

Titiraruvit itquumangittunik, imaaluuniit pijurilutit inungnik, taimailiuruiqpalirit. Inungnut apiqhijunut imaalu ihuaqtumik uqaqtunut ikajurumajunut pittiaqtunut, quanaqqutit.

Tamapta nunaptingni munarijaqaqtugut qajangnaitkutikhanik imaatut ingnut qanniklittailinahuarluta inungnit ahiqpangajukhaujutit, algakkit uaqpaglugiit imaalu aihimaluta igluptingni, tamaptalu ikajuriaqaqtugut inugluguhukhimaittumik, uqaruhukhimaittumiklu haniratigut nin'ngakhimaittumik.

Nunavummiut, itqumajunik uqarluta, nakuujunik naunaiqtakhanik itqumajuniklu ajuittunit tuhaqtitiluta. Inungnut aanniaqtailinikkut havaktiit ikajuqpaktatigut aannialiqtailipluta havakpiakpaktut unnaguraluakhutik kiudjutikhanik COVID-19 QalagjuarniqNunavunmi qujagijakhavut pittiarlugillu. Uqaruhungniq itqumangittunik nakungittuq akhuurutainullu havaktainut ubluq tamaat.

Tamapta akhuurluta ikpingnarmatlu, qalagivagluhi imaalu naammajjavutit. Aihimaluhi, annaktuijaarnlu inungnik.

 

Atanilluaq Inungnun Aanniaqtailinikkut Havaktimin nutaanik-ilitturipkaidjutit

Tuhaqtitijumajunga tadja qanurinnianik Mittimatalingmi:

  • Aannuaqtuq avaliingaqtittaujuq najuqtakhani, naamagakturlu tadja.
  • Amigaqhuuitiqaqtumik havaqatigiiktut ikajuqtiujut nunaganiittut, atuliqtitijut avaliingarvikhanik hiamittailitikhaniklu qaniglihimajainniklu naunaijaijut aannialiqtup.
  • Ikajuqtit havaqatigiiktut iniqqagit ihivriuqtatik, aallanik inungnik naunaiqhiniarunaqhijut nunangani Hamna tukiqangittuq imaittungittuq nunangani hiamitiqtuq ihumaluutigijakhaittuq qurluumatailiuhi. Tukiqaqtuq imaatut tgapkuat Amigaqhuuitiqaqtumik havaqatigiiktut ikajuqtiujut havaktait havaktakhatik, naninahuaqhugu aanniarut hiamittirnahuqqurnaqtuniklu inungnut imaalu nutqaqtinnahuaqhugu hiamittailidjutikhanut aanniarutip.
  • Hiamittailiniq ihuaqutaujuq,tadjalu hivulliutijakhaqqut.
  • Taimailiuqtitlugit nunangant, Nunavut Kavamanga ikajuqhimmaarniaqtait nunaqaqtuit Mittimatalingmi.

Qujagijumajatka hamlatkut Mittimatalingmi nunaqaqtullu kiupkakhugit apiqqutingit ublumi nunamingni nalautikkut.

Hivumuuqpalliadjutikhavut, itqaumatqujatka tamaita Nunavummiut, aturlunga hakugitqijaujunik tainikhainnik, tamarmik inungnut katimadjutait qajangnaqtut. Taaita akhuurutait Nunavut Kavamanga pittailinahuarutikhanut hiamittailinahuarutikhanut, imaalu nutaaq hiamittailinahuarutikhat atuqtauliqtuq Mittimatalingmi, nalunaqtuq qakugu humilunniit tamna aanniarut COVID-19 Qalagjuarniq naunaiqtauniariakhanik nunani nalliani.

Akhuuqujatka tamaita Nunavummiut qajagitquplugit, imaatullu ihumagilugit qajangnaqtut ilautinnatik katimajuni hulijuniluuniit. ilaunahuaruvit katimajuni hulipkaijuniluuniit, naunaiqhimadjavatit kitkut katimavigijatit huliqatigijatitlu, hamna naunaijautauniarunaqhingmat aannialiqtuqaqqat naunaijainahualiqqata nunagijarni.

Aanniaqtailinikkut havaktit anniguutilimaitatigut haffuminga avakliittumik. Qanuqtut ihuaqpiaktumik pigupta, humungauguptgalu hamanga ubluanit, pidjutiqarniaqtuq qanuriliurutainnit inuit tamarmik Nunavummiut. Tadja,nakuunikhaq hiamittailitikhat aanniarutim COVID-19 Qalagjuarniq imailiurupta maliqalugit ahiqpangajukhaujutit aallanit inungnit pulaaqtaililuhi inungnut imaalu halumanahuarluhi uaqpaklugit algakkit.

Inuk tamarmik maliqagumikkik maliktakhat atautikkutr,ikajuutauniaqtuq tamaptingnut qangiutiniaqtugut nalunaqtunik aturniptingnik. Anginiqaliqtuq qajagijukhaujugut, munaqhittiarluta, pittiarluta inungnik, ikajurlutalu inungnik ikajuqtikhailiuqtunik.

Qujagijumajatka Nunavummiut maliqavangmagit maliktakhatik kangiqhittiarutainniklu.

 

Ilakhannik Nuanvut Kavamanga (GN) akhuurutigijaat munarittiarutikhannik Nunavummiut qajangnautanut aanniarutip Qalagjuarniq-19, GN-kut Havagviit atuliqtait hapkuat:

Tingmitikkut aullarahuanut hilataanut avikturnianit ubluanit Qiqaijaluarvia 7, 2020

  • Aullaqtirniaqtuq May 7, 2020, Nunavummiut aulklarahuaqtut hilataanut Nunavunmit pitqujingittitlugu tamna Atanilluaq Nunalaani Aanniaqtailinikkut Havaktimit (CPHO) tingmitikkut aullaqtailititlugit atuqtautitlugu akiliqturniaqtait akiliqtakhatik uumani 14-ni ubluni inmikkut avalingaqtukhaujut anihimaittumik hivituniannik atauhirmi Nunavut Kavamatkut avalingarvikhanik itiqtirvingmi.
  • Akiliqtakhaa atauhirmut inungmut igluarmi imaatut aktigijumik $2,100 14-ni ubluni avalingarvikhamingnik itiqtirvikhamingnik hivitunianik, imaatullu aallanullu atauhillamut ilagiinut ilaujumut igluarmi akiliqtakhat $1,050.
  • Tuhaqtipkaidjutikhangit tunijauvangniaqtut haililiraikpata.”
     

Aanniaqtailinikkut Havagvia

COVID-19 Hivajautaa unalu inmikkut-ihivriurnikkut ikajuutikhat

Inuk kituliqaak ihumagumik akuktauvaktun Qalagjuarniq-19min uqaqtukhaujut hivajautikkut COVID-hotline uvani 1-888-975-8601 talvuuna 10mi ublaami 6mun unukpak, ilitugipkaklutiklu nunalaani munarhitkut qilaminuaq, talvuuna qilaminuaq anilimaiqtukhaujut 14nik ublurnik.

Kinaliqaak pittaaqtuq qaritaujakkut inmingnik qaujihaqtaaqtut qaritauijakkut ingmingnik naunaijautikhanik atuqtakhamik nu.thrive.health

Tingmitikkut aullaqtut

Tamatkiutit (Tamaita Avaliingarnirni Najurviinni)

Tingmijuq Qanurittuq

Inuit Avaliingaaqtitaujun talvannga May 1

Taaktiliaqnikkut Tingmidjutit

187

Inuit inmikkuuktut

125

Attautimun

312

 

Tingmijut utiqtun naunaikutit:

Aullarvia Ublua

Amigaitilaangin Tingmijun Avaliingarvingnin

May 1

19

May 2

7

May 3

14

May 4

56

May 5

14

 

Ihariagijauqpiaqtuni Havaktini Tukhirutin

April 30min, pilik 821 tukhirutinik, 626 taapkuat ihariajijauqpiaqtunin havaktinin tukhirutiujun.

Tukhirutini Qanurittuq

#

%

Angiqtaujun (ilaujun ihariagijijauqpiaqtun ihariagijaulluangittullu)

675

82.1%

Qingijaujun

100

12.2%

Ihumaliurutaujut huli

47

5.7%

Attautimun

821

100%

 

Aulahimaaqtun havagutit:

Pidjutikhat aanniaqtailinikkut munaqhitikhanik havagutit aullajunaittut hailihimaarniaqtut tamainni nunallaani 7-ni ubluni havainirmi. Tamaita amirakhuutaungittut takujaujumajut naunaijaqtauvangniaqtut ubluq tamaat. Qilamik piyaanirit qilamiurnikkut aaniaqjuaqtunun aanniaqtilinirmun munaqhijut kivgaqtuutait aulahimaarniaqtut piinarialgit 24ni ikaarnirni ubluni, 7ni ubluni havainirmi. Tamaita inuit apirijaujut hivajaqujaujut munaqhiliaqtinnatik.

  • Iqalungni, inungnut aanniaqtailitikhat, amigakhuqtunut igluangat unalu aanniaqtunik ihivriuqhirvik angmaqhimaniaqtuq.
  • Nutarannuanik ihivriuqhirviit, hingaijunik ihivriuqhirviit ukuallu kapuqhirniq havautikhat ikajuutikhanik aullahimmaarniaqtut huli tamainni nunani Nunavunmi.
  • Taaktit nunallaanut aquivangniaqtut huli. Una pilimaitpat, tiviikkut uqaqatigiingniaqtut hivayautikuluuniin.
     

Ihuaqhaqtauhimajut kivgaqtuutit:

Pullaqtiqalimaittut Qikiqtani Aanniarvia, atauhiinnarmik pulaaqtukhamik nutaraniktunut imaaluuniit aanniaqpiaktunut munaqtiujunut nutqaqqanut.

Takuurhirvikhahi munaqhitkunni utaqqipqaqtaunialiqtut kinguvaaktaulutiklu; takuurhirvikhat imatut hivajautikkut upautilutitluuniit.

Aanniarviliaqtunut tingmidjutikhainut ikigliyauyut haffumuuna qilamiurnikkut tingmipkaqtauyunun. Aaniniaqtut inuit uqaudjauniaqtut hapkuninga aallanguqtauniinnik imaalu ilauniaqtut uqautaulutik.

Iqaluingni, aanniarviup ahiani ikayuqtauyut nutiqtauliqtut tamaita upautidjutikhat uvalu havaliqhugit upautidjutikhat. Ihivriuqhivikhangit ihivriuqtauyukhanik auktaqtauyukhat ukuallu Iksuliirhiqtut uvani QGH ikikliyuumiqtut kivgaqtuutait. Tamaita ihivriuqhirvikhait kinguvaktitaujut.

MHA nuutiqhimajuq hivajautikkut qanurittaakhainnun ikajuutikkullu ilanginut inungnun. Ihuaqhariiqhimajut ihivriuqhirvikhait havautikhamingnik aikhirvikhaiinnik imaatullu havautituqtitauvikhait aallajunaittut aallangulimaittut. Ayuqhaliliqpallaruvit, munaqhiliadjavutit. Aimaviinnut pulaaqtauviit havautituqtitijaqturlutik havaktauniaqtut naunaiqtauvaglutik atauhillaanik qanurinniinnik.

Umikhimaniaqtun/Nutqaqtitauniaqtun/Aulahimaitun Hadja kivgaqtuutikhainnik:

Amigakhuutaujuinnait kiguutaijaqtit kivgaqtuutikhait tunijauniaqtut tamainni Nunavunmi nunallaani qakugu tuhaqtitauffarniaqquhi.

Aallangajut ihivriuqtauvikhait taimaaqtitauhimajut. Havaktauliqtut naunaiqhiplutik nalliit aanniaqtut inuit takuujaujukhat hivajautikkut/Naunaijaqhimajut munaqhijauvikhait.

Tamainut aullariaqangitkumik tingmitikkut ihumaliqinikkut aanniaqtunut inungnut llagiiktunullu taimaaqtitaujut. Tamainut aullariaqangitkumik tingmilutik ilamingnun pulaaqtitauyut aanniaqtunun munariyauyunun taimaaqtitauyut.

Pulaaqtiqalimaittut hivitujumut iglugijaujunni iNunavunmi – Munarihimmaaqtauviitlu Igluqpangmiuyut (CCCs) umanillu Inirnikhat Aimaviit.

Havagvia Maligaliqijikkut

Nunamingni Maligaliqiyit

Kivgaqtuidjutivut inungut aullahimaittut kiguagut naunairiiqhimajunut atuqtaujukhanik Inungmik katimaqatiqaqtukhat pittailijaujut amigaqhuutaujunut kihianik inuk hivajautaitpat imaalu qajangnaittumik najuganik hivajarvikhanik kivagaqtuijunut hivajautikkut. Inullaat apirijaujut hivajaquplugit upalungaikhimajumut Ilagiiktut Pimmarlungnikkut Hattumiarutikhainut Maligaq (FAIA) hivajautaanut apiqqutikhaqarumik ikajuqtikhailiurumnikluuniit aturlugu tamna hivajautaa nampaa 1-844-534-1038. Hivajautaa ihivriuqtauqattaqpangniaqtuq naunaittumik ikajuqtaujumajut tunijauniaqtut Nunallaani maligaliqijikkut Ajuiqhattiaqhimajumut ikajuqtaaktumut titiqqanik titiraqtakhainnik imaalu atuqtakhainnik.

Nunallaami Itiqtauvingit

Tamaita nunamingni itiqtauviit havagviat umikhimaliqtut inungnut tuhaqtitauniaqtuhi. Tamaita nunamingni itiqtauviit itiqtauhimajut uqaqpaktukhaujut hivajautikkut Avikturnianni Atanirmut.

Titiraqhimajut hivajarvikhatit paqitaunginnariaqaqtut talvani: https://www.gov.nu.ca/justice

Pivalliajuliqijikkut Ingilrajuliqijikkullu Havagviani Havagutait

1,285 mikhuqhimajut akuliangnut matukhat tujuutaujut Mittimatalingmut ikajuutikhanik GN-kut Amigaqhuuitiqaqtumik havaqatigiiktut ikajuqtiujut naunaiqtaujumut aanialiqtumut COVID-19 Qalagjuarniq nunangani.

Tujuutaujunut ilaujut qanuqtut aturnikhanut matukhat – Nunavuntim ilitarijauhimajut uqauhiinut.

Matukhat tuniuqhaqtauniaqtut ihariarijauqpiaktunut kivgaqtuijunut havaktiinut, inirnikhanut, inungnut6 aanniarutiqaqtunut imaalu inungnut ihuaqhaqtauniaqrtuq Hamlatkunit Mittimatalik.

Avikturnianni habvaktgauhimajut tujuutauhimajullu amigaittut imaatut akkungangni 2,000 unalu 3,000 mikhuqtauhimajut matukhat atauhirmi havainirmi.

Attautimut 20 mikhuiqtit ilaujut havaakhamut, aallallu ilaujut mikhuqtit kantraqaqtut uumani havainirmi mikhuqtut Kangiqlinirmi, Taloyoak hamanillu Pangnirtung (via Nunavut Development Corporation ilaijunut).

GN-kut piliuqtut ‘qanuqtut aturnikhanik matukhat’ maliktakhat umingalu “‘qanuqtut atihimajakhanik matukhat maliktakhat”. Tamangnik hailijut GN-kut qaritaujakkuurutaani tamainni ilitarijauhimajut uqahiit tgalvani https://gov.nu.ca/health/information/covid-19-novel-coronavirus

 

Nunavunmiut inuuhiit ikajuqtigiiktumik munaridjutivut! Itqaumaluhi: uaqlugin algatin qaangillu hunavaluit, inuqarnirmi ahiqpaniitpaklutin, naalaklugit uqautidjutait anniaqtailinikkut havaktinin, aihimalutillu aannialaqiguvin.

Aallanun atqtillugu una makpivia

Una makpirvia ikajuutauva?

Quana uqaqvigijatin Nunavut Kavamanga 

Tujuqtailutin qajarnaktunik inmiluunniit naunaijautinik, taapkuningalu (kiqliqanggittut): social insurat nampainnik, anniviit, naunaijautaitlu aadla inuit, aanniaqtailirnirmunluunniit naunaijautinik.  Tujuinnaklugu naittumik naunaijautimik ihumagijarniq ihumaaluutigijarniqluunniit qanuqlu uqaqvigittaaqtarniq. Naunaittiarniaqtaqqut ihuatqiaq inungmik uqaqvigijarnik naunaittiariami naunaijautinik kiuttaagumiklu apikkuutirnut ihumagijarnikluunniit.