Tuhaagahat Tuhaqtittijit Havagvia

Anaqtautit kuviraqtauhimajut munaridjutait, ihivriurutit turaangajut ihuahijuumirutighaanun TBiiqtailiniq ilituqhainiqlu Nunavunmi

Kingulirmik nutaanguqtiqhimajuq Aippiut, Ubluqtuhirvia 16, 2024

Iqaluit, Nunavut (Ubluqtuhirvia 16, 2024) – Ilituqhaidjuti ihivriurutit havaktuliqtut Iqalungni qiniqhiajaamingni anaqtautit kurviraviini munaridjutit ikajuutighaq iliturijaangani hiamitiqtailinirmunlu tiibiiniq (TB) Nunavunmi. 

Talimani ukiuni ihivriurutit turaangajut havaklugit nakuunikkut TBiirut anaqtautit kuvirarviini Nunaaani Iqaluit naunaijariangani qilamik ilituriniq TBiinirup halumailrua anaqtautit kuvirarviini pipkainiaqtuq qilamik inungnun aanniaqtailinirmun aanniarutiniktailidjutit mamihariangani aanniarut ikiklijuumiqlugulug hiamitirnira. 

Una ihiariurut pidjutiqaqtuq tadjamin TBiirnirmun pinahuarutinun Nunavunmi, ilaliuttihimajuq qanurinia TBiirnirmun ilituqhaidjutit havauhiit imaatun uviningnik uuktuutit, kalangnik uuktuutit,hatqarmun iksuliirutillu. Taimaali hapkua havauhiit aulahimaaqtumik nakuunirhaujut naunaijariangani TBiiniq, nutaaq naunaijaut turaangajuq havagiangini aalat ilaujut qilamik ilituqhaidjutit hapkununga atuqtaujunn hanaqidjutinun.

Ihvriurutit hivuliqhuqtaujut hapkunanga Ottawaap Aanniaviani, una Ilihaqvikjuanga Ottawaap, Ilihaqvikjuanga British Columbia havaqatigiillu hamani Nunavut Tunngavik Inc. (NTI), ataani maligahat hapkua kitut TBkut Hivumuuqtitinikkut Katimajiit. Taima TBiiniq iliturijaujuq 2011mi talvanga Ottawaap Aanniaviata Hivumuuqmiqmun Katimajiini, NTI ukualu Kavamatkut Nunavunmi (GN) Havagiva Aanniaqtailinirmun havagiangini ihivriurutit ihuaqhijuumirnirmun aanniarutiniktailiniq, ilituriniq mamihainiqlu TBiirnirmun Nunavunmi.

Ihivriurutit maniliqtuqtaujut haffumanga $3 milliontaala aituut hapkunanga Canadian Institutes of Health Research (CIHR), unalu $500,000 from NTIkunin. Havaqatigiingnikkut qitqani paqitijut havaqatitik, ukualu University of Ottawami, Nunaani Iqaluit ukualu Uquutaq Katimajiit, aghuungnaqtuq nakuuniqhaanun haffuma ihivriurutip.

Una Taima TiiBiinirmun ihivriurut katimapkainiaqtut inungnun hulidjutinun Iqalungni hamanga Ubluqtuhivia 16min 18mun, 2024mi. Maliklugit Kavamatkut Nunavunmi ukualu havaqatigiit inungnun tuhaqtidjutinun naunaijautinun.

Naunaijatiarumaguvin kangiqhidjutinun TBiirnirmun, aulahimaaqtut ihivriurutinun aghuurutit, unalu Taima TB imitative, takulugu https://taimatb.tunngavik.com.  

Uqaqtait:

"Ihuaqtumik munarittaaruptigut TBiiniq aktilaanga anaqtautit kuvirarviini Nunavunmi, ikajuutauniaqtuq turaangajaaptingni ihivriurutinun aghuurutit humi ihariagijauluaqtut. Anaqtautit kuvirarviini munaridjutit pidjutiqaniaqtut aghuungnaqtunik havaaghanik aanniarutairiangani TBiiniq Nunavunmi, unalu ihivriurut taniklijuumirutijuq tapkununga tikinahuarutinun."

Dr. Gonzalo Alvarez
Hivuliqhuqtuq ihivriuqti haffumunga Taima TB
TBiirnirmun qaujiahaijit Kavamatkut Nunavunmi
Taakti unalu nalunaqtuliqiji uvani Ottawaap Aanniaqviani
Ilaujuq ajuittiaqhimajuq uvani Ilihaqvikjuangani Ottawa

"Kihimi ihuangitumik aktilaanga TBiiniq paqitaujuq Inuinnarni, aghuungnaqtuq atuqlugit tamaita ikajuutit nutqaqtiniaqtaqqut hiamitirnira nutqaqtilugulu TBiiniq Nunavunmi. NTI, havaqatigiblugit ukua GNkut Havagviit Aanniaqtailinirmun, nakuujumik iniqitqtait mnunallaami-tamaani ihivriurutit TBiirnirmun Pngnirtuumi uvani ukiaghami. Pinahuarutit imaatun aulahimaaqlugit pijaghat, kihimi, paqitigupta ihuaqtunik qanuriniurutighat ilituqhainirmun TBiiniq Nunavunmi nunallaani, nakuutiqgut upalungaijaqniaqtugut hivuniptingni hiamitirnirini, pidjutiginiaqtaqqut nutqaqtiniranun TBiiniq Inuinnait inugianginirni.”

Aluki Kotierk
Angijuqqaangat Nunavut Tunngavik Inc.

"Una naunaijaut anginirhaq atugahaq hivumut mighaanun ukualu ihuaqtumik aanniaqtailinirmun hanaqidjutit, tautuktilugit aghuurutivut munaridjutinun aanniaqtialinirmun Nunavunmiunun.. Niriuktugut tapkua qanuriniit haffuma ihivriurutip pidjutauniaqtavut ilaliutihimajunik qanuriniit TBiirnirmun hatumiarutit hivumuuqtilugulu qanuriniit mighaanun nutqaqtiniranun TBiiniq Nunavunmi."

Maligaliuqti John Main, Minista Aanniaqtailinirmut
Kavamatkut Nunavunmi

"Tiibiiniq attauhiq anginiqhaq aaniaqtailinikkut ajuqhaut atuqtaujuq Inuit tamaini Nunavunmi. Nunaqaruvin Nunavunmi, aanniarutiningniaqtutit TBmik. Una ihivriurut aghuungnaqtuq qanuriniurut munarijaangani TBiinirup hiamitiqrutaa; unalu nunaa Iqaluit quviahuktut havaqataugamik haffumunga anaqtautit kuviraviini munarinirmun havaaghat."

Soloman Awa
Miija Iqalungni

"Niriuktugut atuqlugit nakuuniit aniqhaaktangnikkut aaniarutit anaqtautit kuviraarviini naunaijautit avatiini nunaqjuap TBiinirmun, unalluaq TBiinir anaqtautit kuvirarviini naunaijautit Nunavunmi. Niriugutigijavut havakluta nalunaqtuliqinikkut pijariaqaqtut Iqalungni anaqtautit kuvirarviini iliturijaaptingni TBiirnimun hiamitirniaqtuq nunallaami taimaali nutqaqtitaami."

Dr. Robert Delatolla & Dr. Jim Sun
Ilihaqvikjuangani Ottawa, una Ilihaqvikjuanga British Columbia

"CIHRkut ikaujuqtait aularutaa Taimaa TB uvani 2011mi, quviahuktugut maniliqtuqlugu una nutaaq anaqtautit kuvirarviini naunaijautit. Kinguani nakuunikkut naunaijaidjutikkut qalagjuanrnirmun COVID-19 aanniarut anaqtautit kuvirarviini, una Taima TB ihivriurutinun havaqatigiit atuliqtait aadjikutaa havauhia naunaijariangani TBiiniq. Una nakuuqpiaqtuq atugahaq mighaanun nutqaqtiniranun TBiiniq Inuiit nunaaani.”

Catherine Macleod
Angijuqaangullaktuq, Canadian Institutes of Health Research

Aallanun atqtillugu una makpivia

Una makpirvia ikajuutauva?

Quana uqaqvigijatin Nunavut Kavamanga 

Tujuqtailutin qajarnaktunik inmiluunniit naunaijautinik, taapkuningalu (kiqliqanggittut): social insurat nampainnik, anniviit, naunaijautaitlu aadla inuit, aanniaqtailirnirmunluunniit naunaijautinik.  Tujuinnaklugu naittumik naunaijautimik ihumagijarniq ihumaaluutigijarniqluunniit qanuqlu uqaqvigittaaqtarniq. Naunaittiarniaqtaqqut ihuatqiaq inungmik uqaqvigijarnik naunaittiariami naunaijautinik kiuttaagumiklu apikkuutirnut ihumagijarnikluunniit.